سلامت دهان و دندان نه تنها شامل مسواک زدن میشود، بلکه زبان شما نیز در این سلامت دهانی نقش اساسی دارد. یک زبان سالم رنگ صورتی دارد و با پاپیلاهای کوچک زبانی پوشیده شده است. با این حال، گاهی اوقات ما یک پوشش سفید بر روی زبان مشاهده میکنیم.
زبان به ما این امکان را میدهد که طعم غذایی را که میخوریم بچشیم، آنچه میخوریم و مینوشیم قورت دهیم؛ بنابراین میتوان گفت که زبان یکی از مهمترین ماهیچههای ماست. یک زبان سالم رنگ صورتی دارد و با پاپیلاهای کوچک زبانی پوشیده شده است.
ایجاد یک پوشش سفید روی زبان میتواند نشانهای از بیماری باشد، اما همچنین میتواند یک مشکل موقتی باشد که جدی نیست. برخی از دلایل زبان سفید میتواند برفک دهان یا کاندیدا باشد، و اگر تمیز کردن منظم زبان مشکل را برطرف نکرد، باید با پزشک خود تماس بگیرید تا شرایط زمینهای را بررسی کند. شما همچنین میتوانید به دلیل تمیز کردن ضعیف یک پوشش سفید داشته باشید؛ زیرا باکتریها بین جوانههای چشایی شما قرار میگیرند. پوشش زبان علاوه بر تأثیر بر زیبایی شناسی، میتواند باعث بوی بددهان یا تغییر طعم غذا شود.
ذرات غذا، باکتریها، کم آبی بدن، مصرف زیاد الکل یا تنباکو، تب و عوارض جانبی انواع خاصی از داروها از جمله دلایلی هستند که باعث ایجاد پوشش روی زبان میشوند.
زبان سفید اغلب نشانه رشد بیش از حد باکتریها و قارچها در دهان است. این باعث میشود کثیفی و سلولهای مرده در دهان بین پاپیلاهای ملتهب (برآمدگیهای بالای زبان که ظاهری خشن به زبان میدهد) محبوس شده و پلاکهای سفید ظاهر شوند.
این موقعیت؛ در افرادی که بهداشت دهان و دندان کافی ندارند یا سیستم ایمنی آنها ضعیف است، مانند نوزادان، سالمندان یا بیماران مبتلا به بیماریهای خودایمنی، بیشتر دیده میشود. سفیدی زبان در این افراد بیشتر دیده میشود، زیرا شرایط مساعدی برای رشد قارچها وجود دارد. هنگامی که شما متوجه سفید شدن زبان خود شدید مشورت با پزشک برای تعیین و ارزیابی مناسبترین درمان برای علت مهم است.
بهداشت نامناسب دهان یکی از شایعترین دلایل سفیدی زبان است. زیرا زمانی که بهداشت دهان و دندانها رعایت نمیشود، تجمع باکتریهایی که معمولاً آسیبی به آنها وارد نمیکند اما میتواند رشد آن را تشویق کند، شروع میشود. در نتیجه، عفونتهایی که میتوانند در دهان ایجاد شوند در مدت کم یا دراز مدت رخ میدهند. مرطوب نگه داشتن دهان نیز مهم است. برای کنترل پوسیدگی و تمیز کردن شدیدتر دندانها، نوشیدن مایعات کافی در روز و مراجعه منظم به دندانپزشک توصیه میشود.
چه باید کرد:
مسواک زدن دندانها حداقل دو بار در روز ضروری است و استفاده از نخ دندان برای تمیز کردن بین دندانها ضروری است. علاوه بر استفاده از دهانشویه، تمیز کردن زبان با مسواک یا پاک کننده زبان از تشکیل بسیاری از باکتریها جلوگیری کرده و بهداشت را تأمین میکند.
کاندیدیازیس دهان که به نام برفک نیز شناخته میشود، شایعترین علت سفیدی زبان در دهان به دلیل رشد بیش از حد قارچ است، به ویژه در افراد مسن یا نوزادان در بستر. با این حال، بزرگسالانی که بهداشت دهان و دندان مناسبی ندارند، آنتیبیوتیک مصرف می کنند و بیماریهای خودایمنی مانند لوپوس (بیماری پروانهای) یا HIV دارند نیز ممکن است زبان سفید را تجربه کنند. علاوه بر این عفونت قارچی؛ ممکن است با بوی بددهان، احساس سوزش در نواحی آسیب دیده و احساس وجود پنبه در دهان همراه باشد.
چه باید کرد:
شما باید بهداشت دهان و دندان خود را رعایت کنید و دندانها و زبان خود را حداقل دو بار در روز مسواک بزنید. همچنین برای جلوگیری از رشد باکتریها باید از دهانشویه استفاده کنید. اگر علائم بعد از 1 هفته بهبود نیافت، باید برای شروع استفاده از ضد قارچهای خوراکی (ضد قارچ) به پزشک مراجعه کنید.
زبان سفید میتواند ناشی از شرایطی به نام لیکن پلان باشد. لیکن پلان یک بیماری خود ایمنی است که باعث التهاب پوشش داخلی دهان میشود و اغلب باعث ایجاد لکههای سفید روی زبان و حتی داخل گونهها و همچنین زخمهای دردناک کوچک شبیه آفت میشود. همچنین احساس سوزش در دهان و همچنین حساسیت بیش از حد به غذاهای داغ، تند یا اسیدی رایج است. این بیماری میتواند باعث تشکیل زبان سفید شود؛ زیرا باعث ایجاد آفت و التهاب میشود.
چه باید کرد:
توصیه میشود با پزشک خانواده خود مشورت کنید، زیرا اگرچه هیچ دارویی وجود ندارد که بتواند این بیماری را درمان کند، اما پزشک میتواند به شما در تسکین التهاب و درد کمک کند. ممکن است استفاده از کورتیکواستروئیدها مانند داروهای حاوی مواد فعال تریامسینولون را تجویز کند. همچنین، استفاده از خمیردندانی که حاوی سدیم لوریل سولفات (SLS) نباشد، میتواند به جلوگیری از بروز علائم کمک کند.
این موقعیت؛ یک بیماری مزمن است که باعث ایجاد پلاکهای سفید رنگ در داخل گونهها، لثهها و در برخی موارد در سطح زبان میشود. این نوع پلاک با مسواک زدن زبان پاک نمیشود و معمولاً دردناک نیست. اگرچه علت شناخته شدهای برای این بیماری وجود ندارد، اما در افراد سیگاری شایعتر است. همچنین ممکن است با اولین علائم تشکیل سرطان در دهان همراه باشد.
چه باید کرد:
اگر پلاکها پس از 2 هفته رعایت بهداشت دهان و دندان ناپدید نشدند، لازم است با یک پزشک یا دندانپزشک مشورت کنید تا بررسی کنید که آیا این علائم اولیه سرطان هستند یا خیر. اگر پلاکها خوشخیم باشند، پزشک ممکن است به شما توصیه کند که داروهای ضد ویروسی مصرف کنید یا برای برداشتن پلاکها جراحی جزئی انجام دهید.
سیفلیس یک بیماری مقاربتی است که میتواند از طریق رابطه جنسی دهانی محافظت نشده بر دهان نیز تأثیر بگذارد.
بهترین راه حل برای خلاص شدن از شر این پوشش سفید، یک رژیم غذایی متعادل است که بدن را تمیز میکند و سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند و همچنین دهان را به خوبی تمیز میکند.
همچنین رعایت این نکات نیز کمک خواهد کرد:
اگر پوشش سفید روی زبان بیش از دو هفته طول کشید و همچنین احساس ناراحتی کردید، باید با پزشک خود تماس بگیرید. یک بررسی سلامت میتواند تعیین کند که آیا علت آن چیزی جدیتر است یا خیر.